2010-2019: Το χρονικό της κρίσης 4o μέρος – Θετικές αξιολογήσεις και το “φως στην άκρη του τούνελ”

Μπορεί η χώρα να κατάφερε να γλυτώσει ένα άτακτο Grexit όμως η δύσκολη διετία 2014-2015 έφυγε αφήνοντας την “εγκλωβισμένη” στα δεσμά των capital controls τα οποία έδεσαν χειροπόδαρα την ανάπτυξη και οδήγησαν σε μια τεράστια καταστροφή τον επιχειρηματικό οστό της χώρας. 

Στην πολιτική σκηνή, ο ΣΥΡΙΖΑ αφού κατάφερε να βγει νικητής από τις κρίσιμες εκλογές του 2015, προχώρησε σε μια εύθραυστη συνκυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ. 

Το χρονικό της κρίσης, το οποίο καταγράφεται σε συνέχειες από το emea.gr, συνεχίζεται με την διετία 2016 – 2017 στις οποίες άρχισε να φαίνεται φως στην άκρη του τούνελ, ένα τούνελ όμως από το οποίο τόσο η οικονομία της χώρας όσο και η κοινωνία έβγαινε με τεράστιες απώλειες.

2016: Με την αισιοδοξία της θετικής αξιολόγησης

4 Φεβρουαρίου 2016 Πανελλήνια απεργία εναντίον του ασφαλιστικού νομοσχεδίου της Κυβέρνησης. Η κοινητοποίηση είναι η μεγαλύτερη επί κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Τρεις (3) εβδομάδες νωρίτερα έχει ξεκινήσει η διαμαρτυρία των αγροτών οι οποίοι εκφράζουν την δυσαρέσκειά τους με πολυάριθμους και πολύωρους αποκλεισμούς δρόμων και συνοριακών σταθμών.

24 Μαΐου 2016: Το Eurogroup χαιρετίζει την εφαρμογή των αναγκαίων προαπαιτούμενων για την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης και συμφωνεί σε ένα πακέτο βραχυπρόθεσμων, μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους

16 Ιουνίου 2016: Η πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος στήριξης ολοκληρώνεται μετά την εκπλήρωση όλων των σχετικών προαπαιτούμενων 2016.

10 Δεκεμβρίου 2016: Ψηφίστηκε ο προϋπολογισμός του 2017 με 152 ΝΑΙ και 146 OXI. Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας εξήγγειλε ότι θα εξαντλήσει την τετραετία και ο πρόεδρος της ΝΔ και αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκος Μητσοτάκης κατηγόρησε τον πρωθυπουργό, ότι ετοιμάζει ηρωική έξοδο από την κρίση.

2017: Το “Φως” στην άκρη του τούνελ της κρίσης

Από τις αρχές του 2017 η Ελλάδα εφαρμόζει τα μέτρα και τις προϋποθέσεις του νέου μνημονίου και παράλληλα το Υπουργικό Συμβούλιο προσπαθεί να ξεκινήσει την προσπάθεια σταδιακής ανασυγκρότησης της κατεστραμμένης ελληνικής οικονομίας, αντιμετωπίζοντας κυρίως την καλπάζουσα ανεργία και την αναιμική ανάπτυξη όλων των παραγωγικών κλάδων της χώρας, δίνοντας ιδιαίτερο βάρος στον τουρισμού και τον εξαγωγικό τομέα.

Στις 23 Ιανουαρίου έρχονται και τα πρώτα θετικά νέα από την Ευρώπη μετά από 7 χρόνια. Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) ενέκριναν τους κανόνες για τα βραχυπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους για την Ελλάδα. Σύμφωνα, με τα αρχεία της Κομισιόν πρόκειται για τα μέτρα που είχε εγκρίνει το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου του 2016 και αποσκοπούσαν στη μείωση του λεγόμενου “επιτοκιακού κινδύνου” για την Ελλάδα. Γι’ αυτό κρίθηκε σκόπιμο να αλλάξουν, μεταξύ άλλων, ορισμένα επιτόκια επιμέρους τμημάτων του ελληνικού χρέους από κυμαινόμενα σε σταθερά, για την διευκόλυνση της αποπληρωμής του, χωρίς δημοσιονομικές επιπτώσεις για την Ελλάδα ή τις χώρες-μέλη της Ευρωζώνης (και “μετόχους” του ESM).

Στα μέσα Μαίου (18/5) ψηφίζεται ο νόμος Ν.4472/2017, ένα πολυνομοσχέδιο, που περιλαμβάνει σειρά προληπτικών μέτρων και μεταρρυθμίσεων, για την ανάσχεση του ελληνικού χρέους από μελλοντικούς κινδύνους. Πολλές ελληνικές εφημερίδες τον αποκαλούν “νόμο-κόφτης” λόγω των προβλέψεων και ρυθμίσεων σε μια σειρά κρίσιμων τομέων, ενώ χαρακτηρίζεται και ως “έμμεσο τέταρτο μνημόνιο”. Έναν χαρακτηρισμό που δεν αποδέχτηκε ποτέ ούτε η ελληνική κυβέρνηση,ούτε οι “Θεσμοί”.

Αν και συνήθως το καλοκαίρι στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα θερμή περίοδο με διαστήματα καύσωνα, οι εξελίξεις είναι για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια…δροσιστικές και σηματοδοτούν την αλλαγή των ξένων δανειστών προς την χώρα αλλά και τα πρώτα θετικά αποτελέσματα μετά από χρόνια επίπονων προσπαθειών και θυσιών. Αρχικά, στις 7 Ιουλίου ολοκληρώνεται η δεύτερη αξιολόγηση του προγράμματος στήριξης, μετά την εκπλήρωση όλων των σχετικών προαπαιτούμενων, χωρίς καθυστερήσεις και επικρίσεις.

Μια ακόμα θετική εξέλιξη για την Ελλάδα έρχεται λίγες ημέρες αργότερα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εισηγείται στις 12 Ιουλίου τον τερματισμό της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος για την Ελλάδα, καθώς το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης υποχώρησε σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία κάτω από 3% του ΑΕΠ, μετά από 7,5 χρόνια! Η Ελλάδα είχε μπει στην διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος από το 2009, όπως προβλέπεται από τις ευρωπαϊκές συνθήκες. Μάλιστα, ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων της Ε.Ε., Πιέρ Μοσκοβισί, δήλωσε την ίδια ημέρα στους εκπροσώπους του Τύπου πως η Ελλάδα σημείωσε σημαντική πρόοδο στα δημοσιονομικά της μεγέθη. Όμως, τόσο ο ίδιος όσο και άλλοι ευρωπαίοι τεχνοκράτες κάλεσαν την ελληνική κυβέρνηση “να αξιοποιήσει τα επιτεύγματα της” για να ενισχύσει περαιτέρω την εμπιστοσύνη των διεθνών αγορών στην οικονομία της, προκειμένου να καταφέρει να επιστρέψει και πάλι στους διεθνείς επενδυτές για την χρηματοδότησή της, όπως συμβαίνει με τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες και συνεπώς να απεμπλακεί από μνημονιακές συμβάσεις.

Έτσι, λίγες ημέρες αργότερα (25/7) η ελληνική κυβέρνηση προχώρησε στην έκδοση 5ετούς ομολόγου με στόχο τις διεθνείς αγορές, για πρώτη φορά μετά από…τρία χρόνια! Από την έκδοσή του, το Ελληνικό Δημόσιο άντλησε 3 δισεκατομμύρια ευρώ με επιτόκιο δανεισμού 4,625%. Σύμφωνα, με τα επίσημα στοιχεία το 1,5 δις προήλθε από επενδυτές που αντάλλαξαν τίτλους του Ελληνικού Δημοσίου με λήξη τον Απρίλιο του 2019 με το νέο ομόλογο ενώ το υπόλοιπο ποσό προήλθε από νέους επενδυτές, οι οποίοι απέκτησαν το νέο ελληνικό ομόλογο.

Παρά το σχετικά υψηλό επιτόκιο, η έξοδος της Ελλάδας στις διεθνείς αγορές θεωρήθηκε επιτυχής καθώς υπήρξε σημαντικό ενδιαφέρον ξένων επενδυτών για πρώτη φορά μετά από μια δεκαετία (προσφέρθηκε συνολικό ποσό των 6 δις!) και προκάλεσε κύμα αισιοδοξίας στο ελληνικό οικονομικό επιτελείο.

Και στις 20 Ιουλίου το Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ εγκρίνει επί της αρχής ένα νέο πρόγραμμα οικονομικής στήριξης της Ελλάδας, συμπληρώνοντας το ευρωπαϊκό πρόγραμμα βοήθειας της χώρας.

Την θετική δυναμική της Ελλάδας επιβεβαιώνει και η επίσημη ανακοίνωση από το Συμβούλιο της Ευρώπης για τον Τερματισμό του υπερβολικού ελλείμματος για την Ελλάδα στις 25 Σεπτεμβρίου.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ