Η πρόσφατη επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας στη ευρωζώνη, αν και οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη διαταραχή που έχει προκαλέσει η εμπορική αντιπαράθεση Ηνωμένων Πολιτειών και Κίνας, έρχεται να αποτελέσει μια υπενθύμιση για το πόσο απαραίτητη είναι η περαιτέρω θωράκιση της ΟΝΕ.
Χωρίς πρόσθετες δράσεις, η υιοθέτηση αποκλειστικά και μόνο μιας διευκολυντικής νομισματικής πολιτικής κινδυνεύει να προσφέρει περιορισμένα οφέλη στην αναπτυξιακή διαδικασία, τονίζουν οι οικονομικοί αναλυτές της Alpha Bank σε ανάλυση τους.
Δράσεις για την ολοκλήρωση του ευρωπαϊκού οράματος
Σύμφωνα με τους οικονομικούς αναλυτές της Alpha Bank, αν και η εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης αποτελεί κοινό τόπο αναφοράς, ωστόσο προϋποθέτει την ανάληψη πρωτοβουλιών.
Συγκεκριμένα:
– Πρώτον: πρέπει να ενισχυθεί ο διασυνοριακός επιμερισμός των κινδύνων μεταξύ των κρατών-μελών, γεγονός που θα συμβάλει στην καλύτερη απορρόφηση ασύμμετρων αναταράξεων. Αυτό συνεπάγεται την ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης, δηλαδή ένα ενιαίο, ολοκληρωμένο πλαίσιο λειτουργίας και εποπτείας των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, μέσω ενός ευρωπαϊκού συστήματος ασφάλισης των καταθέσεων. Επιπλέον, θα πρέπει να ολοκληρωθεί η ενοποίηση των κεφαλαιαγορών η οποία στοχεύει στη βελτίωση των διασυνοριακών ροών χρηματοδότησης, οι οποίες με τη σειρά τους θα στηρίξουν τη δυνητική ανάπτυξη σε ολόκληρη τη Ζώνη του Ευρώ. Η εμβάθυνση της ΟΝΕ, συμπεριλαμβανομένης της ολοκλήρωσης της Τραπεζικής Ένωσης, αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση.
– Δεύτερον: η νομισματική και η δημοσιονομική πολιτική να κινηθούν προς την ίδια κατεύθυνση. Η νομισματική πολιτική μπορεί να επιτύχει τους στόχους της ταχύτερα και με λιγότερες παρενέργειες αν είναι ευθυγραμμισμένη με τη δημοσιονομική πολιτική. Ο συνδυασμός μιας συντονισμένης αντίδρασης της δημοσιονομικής και της νομισματικής πολιτικής στις μεταβολές των οικονομικών συνθηκών μπορεί να δημιουργήσει ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο τόσο οι δημόσιες, όσο και οι ιδιωτικές επενδύσεις, μπορούν να ενισχύσουν την οικονομική ανάκαμψη και να στηρίξουν δυναμικά την αναπτυξιακή προοπτική.
– Τρίτον: η αποδοχή και υιοθέτηση μιας συνεκτικής οικονομικής πολιτικής σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η οποία θα εστιάζει σε πολιτικές και μεταρρυθμίσεις με βαρύνουσα σημασία για τους πολίτες και με γνώμονα την επίλυση προβλημάτων τα οποία δεν μπορούν να διαχειριστούν αποτελεσματικά οι εθνικές κυβερνήσεις, όπως η αύξηση της απασχόλησης των νέων, η άμβλυνση των εισοδηματικών ανισοτήτων και η ενίσχυση της οικονομικής σύγκλισης μεταξύ των κρατών-μελών.
Όπως επισημαίνουν οι αναλυτές της τράπεζας: «μολονότι η οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση που έπληξε την Ευρώπη δεν είχε ως αφετηρία τη Ζώνη του Ευρώ, ανέδειξε θεσμικές αδυναμίες της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης. Ο ασθενής οικονομικός ρυθμός ανάπτυξης που βιώνει σήμερα η Ευρώπη, εξαιτίας του δυσμενούς εξωτερικού οικονομικού περιβάλλοντος, επιτάσσει την επιτάχυνση των διαδικασιών για την περαιτέρω ολοκλήρωση της ΟΝΕ έως το 2025 το αργότερο, όπως έχει άλλωστε επισημανθεί στην έκθεση των πέντε Προέδρων (Completing Europe’s Economic and Monetary Union-June 2015)».
Αδιαμφισβήτητα, η εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης αποτελεί πεδίο συμβιβασμού, μεταξύ των κρατών-μελών. Στην παρούσα συγκυρία, το διαπραγματευτικό παίγνιο των οικονομικών σχέσεων είναι αρκετά πιο σύνθετο σε σχέση με το παρελθόν. Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι θεσμικές ατέλειες της ΟΝΕ, για τη βελτίωση της συνοχής μεταξύ των δημοσιονομικών και των νομισματικών πολιτικών, καθώς και για την προαγωγή των διαρθρωτικών οικονομικών μεταρρυθμίσεων στα κράτη-μέλη, απαιτείται η σθεναρή δέσμευση των πολιτικών ιθυνόντων.
Όπως τονίζεται στην ανάλυση: «οι Ευρωπαίοι ηγέτες οφείλουν να επιδείξουν ενότητα και όραμα μπροστά στις διεθνείς προκλήσεις: τη γεωπολιτική αβεβαιότητα, τον προστατευτισμό και τον ευρωσκεπτικισμό. Η επάνοδος στις προπολεμικές δομές του 19ού αιώνα στη λογική του κράτους-έθνους καταδεικνύει μια εσωστρεφή στάση, που ενδεχομένως θα οδηγήσει σε αναβίωση των εθνικών ανταγωνισμών. Οι διαρθρωτικές και οι θεσμικές μεταρρυθμίσεις με στόχο την τόνωση της απασχόλησης παραμένουν απαραίτητες για την ενίσχυση της δυνητικής ανάπτυξης».
