Σύμφωνα με πανελλαδική έρευνα της ΠΟΜΙΔΑ που διενεργήθηκε από την Κάπα Research, οι περισσότεροι ιδιοκτήτες ακινήτων θεωρούν άδικους τους φόρους στα ακίνητα και δηλώνουν αδυναμία να τους πληρώσουν, ενώ επιλέγουν να απαλλαχθούν από τα ακίνητα τους ακόμα σε μειωμένες τιμές. Συνέπεια της φορολογίας είναι επίσης η μεγάλη πτώση στην κτηματαγορά και η σημαντική μείωση της ιδιοκατοίκησης.
Τα κύρια συμπεράσματα της έρευνας δείχνουν πως:
- Το ποσοστό ιδιοκατοίκησης μειώθηκε από 81,6% το 2006 σε 73,9% το 2018 (-7,7 ποσοστιαίες μονάδες). Πλέον είναι περισσότεροι εκείνοι που θεωρούν ότι είναι πιο συμφέρον να νοικιάζει κανείς κατοικία (49%) από το να διαθέτει ιδιόκτητη (42,1%) ενώ έξι στους δέκα ιδιοκτήτες κρίνουν ότι είναι ασύμφορο να διαθέτει κανείς ακίνητα για να τα νοικιάζει.
- Οι καθυστερήσεις και η μη πληρωμή ενοικίων παραμένουν τεράστια προβλήματα για τους ιδιοκτήτες κυρίως επαγγελματικών ακινήτων όπου το ποσοστό ασυνέπειας είναι 48,9% (37,6% στα διαμερίσματα και 20% στις μονοκατοικίες). Ωστόσο παρατηρείται σημαντική βελτίωση στο συγκεκριμένο ζήτημα καθώς έχουν αυξηθεί αισθητά οι συνεπείς ενοικιαστές.
- Ο κύριος λόγος για τη βελτίωση του δείκτη συνέπειας είναι οι μειώσεις ενοικίων που έκανε η συντριπτική πλειονότητα των ιδιοκτητών. Συγκεκριμένα το 76,4% έκαναν μειώσεις στα ενοίκια διαμερισμάτων, το 68% στα ενοίκια μονοκατοικιών και το 81,5% στα ενοίκια επαγγελματικών χώρων. Τα ποσοστά των μειώσεων στα ενοίκια κλιμακώνονται πάνω και από το 40%.
- Εντυπωσιακή είναι η αύξηση εκείνων που σκοπεύουν να πουλήσουν κάποιο ακίνητο την επόμενη διετία. Το ποσοστό είναι σήμερα 33%, έναντι 12,3% το 2006. Αντίθετη είναι η εξέλιξη του ποσοστού των υποψήφιων αγοραστών: μόλις το 20,3% του πληθυσμού απαντά σήμερα «ναι» και «ίσως» έναντι 53,5% το 2009. Δραματική είναι εξάλλου η υποβάθμιση των εκτιμήσεων για την πορεία των τιμών: το 33,3% πιστεύουν ότι θα αυξηθούν, έναντι 81% που έκανε την αντίστοιχη εκτίμηση το 2004.
- Ένας στους δύο (50%) πιστεύει ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον στην αγορά ακινήτων θα αυξηθεί τα επόμενα δύο χρόνια (έναντι 72,3% το 2007 και 29,9% το 2009), κυρίως για τουριστικά ακίνητα σε παραθαλάσσιες και νησιωτικές περιοχές της χώρας όπου το ποσοστό των εκτιμήσεων για αύξηση του αγοραστικού ενδιαφέροντος έχει εκτοξευθεί στο 56,1%, από 26% το 2009.
- Σχεδόν ένας στους τρεις (28,7%) έχει τραπεζικό δανεισμό για αγορά ακινήτου και από αυτούς ένας στους τέσσερις (24%) δεν εξυπηρετεί κανονικά το δάνειο του. Το ποσοστό εκείνων που πληρώνουν κανονικά έχει μειωθεί σε 76%, από 83,5% το 2012.
- Το 76,8% των ιδιοκτητών θεωρούν άδικους τους φόρους επί των ακινήτων ενώ αντίστοιχο ποσοστό (75,9%) θεωρούν λάθος το γεγονός ότι δεν υπάρχει έκπτωση φόρου για τα κενά και απρόσοδα ακίνητα.
- Το 38,3% δηλώνει ότι θα δυσκολευτεί να πληρώσει τον ΕΝΦΙΑ και το 25,4% ότι δεν θα μπορέσει να το κάνει. Στην ερώτηση τι θα κάνουν στο μέλλον αν δεν μπορούν να πληρώσουν τους φόρους, το 15,8% δηλώνει ότι θα προσπαθούσε να τα πουλήσει σε τιμή χαμηλότερη της αντικειμενικής και το 33,4% σε τιμή ίση με την αντικειμενική ενώ το 8,6% θα αφήσει να τα κατάσχει το Δημόσιο.
Στο μήνυμα του στο 35ο συνέδριο της ΠΟΜΙΔΑ, ο πρόεδρος της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης Κυριάκος Μητσοτάκης, δεσμεύτηκε πως έχει πρόθεση να μειώσει τον ΕΝΦΙΑ κατά 30% μέσα σε 2 χρόνια με ταυτόχρονη εναρμόνιση των αντικειμενικών αξιών με τις εμπορικές, ενώ υποσχέθηκε έκπτωση 40% με 50% για όλες τις εργασίες που αφορούν την πλήρη ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των υφιστάμενων ακινήτων ενώ ταυτόχρονα μίλησε για μείωση της γραφειοκρατίας στη μεταβίβαση ακινήτων.
“Πριν μερικά χρόνια το να αποκτήσεις δικό σου σπίτι ήταν στόχος ζωής. Και πολλές οικογένειες τα είχαν καταφέρει, καθώς η χώρα μας έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης στην Ευρώπη. Σήμερα, για πολλούς συμπολίτες μας, το να έχεις δικό σου σπίτι είναι μπελάς, καθώς η αγορά ακινήτων αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα”, ανέφερε ο Κ. Μητσοτάκης, “πρώτον, λόγω του μεγάλου ύψους του ΕΝΦΙΑ, δεύτερον, της μεγάλης γραφειοκρατείας στη διαδικασία μεταβίβασης ακινήτων και τρίτον, λόγω της ανυπαρξίας κινήτρων για την αναβάθμιση και ανακαίνιση των κτιριακών υποδομών της χώρας.
«Το σχέδιο της Νέας Δημοκρατίας περιλαμβάνει λύσεις, που θα αναθερμάνουν την αγορά ακινήτων. Έχω δεσμευτεί απέναντί σας για μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 30% μέσα σε δύο χρόνια, με ταυτόχρονη εναρμόνιση των αντικειμενικών με τις εμπορικές αξίες. Αυτή η κίνηση θα φέρει το φόρο ακίνητης περιουσίας στο 1% του Α.Ε.Π. περίπου, δηλαδή κοντά στο μέσο όρο των αναπτυγμένων οικονομιών της Ε.Ε. και του ΟΟΣΑ.
Έχω δεσμευτεί για έκπτωση 40 με 50% για όλες τις εργασίες που αφορούν την πλήρη ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των υφιστάμενων ακινήτων. Με χορήγηση έκπτωσης φόρου, η οποία θα αποσβένεται με οποιαδήποτε φορολογική υποχρέωση του δικαιούχου, συμπεριλαμβανομένου του ΕΝΦΙΑ, στα τρία επόμενα έτη”
Ο Κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε επίσης στην γραφειοκρατία για την μεταβίβαση ακινήτων, λέγοντας πως θα μειωθεί “Σε πρώτη φάση, τα 23 δικαιολογητικά, που απαιτούνται σήμερα, θα περιοριστούν στο ένα τρίτο. Και δεσμεύομαι στην πορεία να είναι όλα διαθέσιμα ηλεκτρονικά και σε τελικό στάδιο. Και παράλληλα δεσμεύομαι να υλοποιήσουμε δράσεις για την ανάπτυξη του “silver economy”, δίνοντας κίνητρα σε συνταξιούχους από άλλες χώρες της Ε.Ε. να αγοράσουν ακίνητα στη χώρα μας. Όπως ήδη συμβαίνει στην Πορτογαλία και την Κύπρο, με σημαντικά οφέλη για την οικονομία τους”.
