Οι ευρωπαϊκές τράπεζες δυσκολεύονται να βρουν και να προσλάβουν τα σωστά στελέχη, καθώς βρίσκουν εμπόδια από την μία μεριά από τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από την άλλη επειδή έχουν να ανταγωνιστούν τις τράπεζες από την άλλη μεριά του Ατλαντικού που πληρώνουν καλύτερα, όπως ανέφεραν στελέχη των κορυφαίων ευρωπαϊκών τραπεζών στο CNBC.
“Είναι ένα φαύλος κύκλος” δήλωσε ανώτερο τραπεζικό στέλεχος ευρωπαϊκής τράπεζας ο οποίος δεν θέλησε να αποκαλυφθεί το όνομα του λόγω της ευαίσθητης φύσης του θέματος. “Βρίσκεις το σωστό στέλεχος, με το απαραίτητο ταλέντο και το χρειάζεσαι γιατί η επιχείρηση σου ‘υποφέρει’ αλλά μια σειρά κανονισμών δεν επιτρέπει τις επιπλέον προσλήψεις. Επειδή δεν θες να απολύσεις κάποιον άλλον για να προσλάβεις το νέο στέλεχος περιμένεις και κάνεις όλες τις απαραίτητες ενέργειες και μόλις καταφέρνεις να πάρεις έγκριση, δεν μπορείς να ανταγωνιστείς τους μισθούς που του έχουν προσφερθεί από αλλού”.
Οι πληρωμές στον τραπεζικό τομέα είναι γενικά υψηλότερες σε σύγκριση με άλλες βιομηχανίες. Ένας αναλυτής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε εμπορικό ρόλο σε μια ευρωπαϊκή τράπεζα μπορεί να ξεκινήσει από οτιδήποτε μεταξύ 50.000 έως 60.000 δολάρια το χρόνο για βασικό μισθό. Επιπλέον, θα λάβουν επιδόματα και ένα μπόνους, τα οποία μπορεί μερικές φορές να δοθούν με τη μορφή μετοχών της εταιρείας. Εκεί υπάρχει ένα μεγάλο χάσμα με τις τράπεζες των ΗΠΑ οι οποίες μαζί με τα μπόνους, τα ποσοστά και τα επιδόματα, ανεβάζουν τις ετήσιες απολαβές ενός αντίστοιχου στελέχους στα 80.000 ή 100.000 δολάρια το χρόνο. Και οι μισθολογικές διαφορές αυξάνονται δραματικά όσο ανεβαίνουμε τις βαθμίδες.
Κοιτώντας από έξω τον τραπεζικό κλάδο, μπορεί κάποιος να πει ότι τα στοιχεία αυτά είναι συγκλονιστικά, ειδικά καθώς η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε αβεβαιότητα και εξακολουθεί να προσπαθεί να ξεφύγει από τις επιπτώσεις της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008. Οι τράπεζες συχνά επικρίνονται για υψηλούς μισθούς και οι νέοι κανόνες για τα ανώτατα όρια μισθών στην Ευρώπη δεν το σταμάτησαν αυτό.
“Νομίζω πως βλέπουμε κάποια συστήματα κινήτρων να ενεργοποιούνται και πάλι σε κάποιες “γωνίες” του χρηματοπιστωτικού τομέα και έχουμε αρχίσει και πάλι να κινούμαστε στην κατεύθυνση των πολύ υψηλά αμοιβόμενων στελεχών, κάτι που δεν πιστεύω πως ευθυγραμμίζεται με την αίσθηση του σκοπού που έχουν οι τράπεζες στην πραγματικότητα” ανέφερε η Κριστίν Λαγκάρντ του ΔΝΤ αναφερόμενη στο θέμα, μιλώντας στο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ που πραγματοποιήθηκε στο Νταβός τον περασμένο μήνα. Επίσης αναφέρθηκε στην ανάγκη ο χρηματοπιστωτικός τομέας να εργαστεί με αίσθημα σκοπού και όχι με αποκλειστικό κίνητρο την επιδίωξη των κερδών.
Ευρωπαϊκές οδηγίες αμοιβών
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες είναι υποχρεωμένες να τηρούν ένα ανώτατο όριο επιδομάτων σε επίπεδο ΕΕ που τέθηκε σε εφαρμογή στις αρχές του 2014. Ο κανονισμός περιορίζει τα επιδόματα που καταβάλλονται σε ανώτερα διευθυντικά στελέχη και άλλους “φορείς υλικών κινδύνων” σε ποσοστό που δεν υπερβαίνει το 100% τοις εκατό της σταθερής αμοιβής τους με την έγκριση των μετόχων. Αν και αυτό το μέτρο μπορεί να καθησύχασε λίγο τις διαμαρτυρίες για τις υψηλές αμοιβές των τραπεζικών golden boys, έχει οδηγήσει επίσης τις τράπεζες σε αύξηση των βασικών μισθών των στελεχών σε μια προσπάθεια να αντισταθμίσουν τους περιορισμούς της ΕΕ.
“Μία συνέπεια της ρύθμισης των αποδοχών, και ειδικότερα της εισαγωγής στην ΕΕ του ανώτατου ορίου επιδόματος, ήταν η αύξηση των σταθερών αποδοχών ως ποσοστό της συνολικής αμοιβής”, αναφέρει μια έκθεση της Τράπεζας της Αγγλίας που δημοσιεύθηκε τον Δεκέμβριο του 2015. Το 2015 η Τράπεζα της Αγγλίας μαζί με τις ρυθμιστικές αρχές της χώρας προέβησαν σε αλλαγές όσον αφορά τις εξαγορές μπόνους, με τις οποίες οι τράπεζες αποζημιώνουν τους υπαλλήλους τους για τυχόν απολεσθείσες αμοιβές όταν αλλάζουν θέσεις εργασίας. Στο πλαίσιο των νέων κανόνων, οι τράπεζες μπορούν να επιστρέψουν μέρος ή το σύνολο του μπόνους που έχει ήδη καταβληθεί σε έναν εργαζόμενο για διάστημα έως και επτά ετών, εάν διαπιστωθεί ότι ο εργαζόμενος έχει διαπράξει αδίκημα στην προηγούμενη δουλειά του.
Το ανώτατο όριο επιδομάτων σε επίπεδο ΕΕ έπληξε όχι μόνο το ηθικό των εργαζομένων αλλά και τους μισθούς. Οι μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες δυσκολεύτηκαν να προσλάβουν στελέχη, ιδίως σε σύγκριση με τις αμερικανικές τράπεζες, όπου τα μπόνους και οι σταθεροί μισθοί μπορεί να είναι υψηλότεροι. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες υποφέρουν από χρόνια αδύναμων κερδών, τεράστια πρόστιμα, εξαιρετικά χαμηλή νομισματική πολιτική και αβεβαιότητα γύρω από την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι αμερικανικές τράπεζες, από την άλλη πλευρά, ιδιαίτερα οι μεγάλες, όπως η JP Morgan και η Citi, έχουν πολύ ισχυρές συναλλαγές λιανικής, οι οποίες κράτησαν τις τράπεζες αυτές ανθεκτικές ενόψει των οικονομικών ανοιγμάτων. Αυτό τους καθιστά καλοπληρωτές εργοδότες και ένα πιο ευνοϊκό μέρος για εργασία.
Σύμφωνα με εταιρείες συμβούλων προσλήψεων, οι αμερικανικές τράπεζες πληρώνουν σχεδόν 40% υψηλότερα τα στελέχη τους. “Δεν υπάρχει σύγκριση, ένας αντιπρόεδρος ή ένας εκτελεστικός διευθυντής θα δει κατά την υποβολή μιας πρότασης για την πρόσληψη του, με μεγάλη ευκολία να του προσφέρονται από μια αμερικανική τράπεζα έως και 100% επίδομα μπόνους σε μετρητά σε σχέση με μια ευρωπαϊκή, όπου αυτά τα μπόνους συνήθως δίνονται σε μετοχές”. Οι τράπεζες πληρώνουν τα μπόνους με διάφορους τρόπους. Ενώ ορισμένες τράπεζες, ειδικά οι αμερικανικές τράπεζες, πληρώνουν 100% μπόνους μετρητών, αρκετές ευρωπαϊκές τράπεζες καταβάλλουν επιδόματα ως μείγμα μετρητών και μετοχών.Το ποσοστό μετρητών του bonus, σε πολλές περιπτώσεις, αναβάλλεται και καταβάλλεται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα – ένα κίνητρο για τον εργαζόμενο να παραμείνει στην εταιρεία και ένας τρόπος για το ίδρυμα να αντιμετωπίσει τα έξοδα.
Τα βάρη στην νέα γενιά στελεχών
Εν μέσω της αβεβαιότητας που επικρατεί επί του παρόντος στον τραπεζικό τομέα, τα νέα ταλέντα φέρουν το κύριο βάρος. Οι νέοι που εντάσσονται στις τράπεζες συχνά βρίσκονται μάρτυρες ενός τεράστιου διαχωρισμού στα εισοδήματα τους σε σύγκριση με τους ανώτερους συνομηλίκους τους, οι οποίοι έχουν αναρριχηθεί στην εποχή της προ-κρίσης και του μπόνους-cap. Ενώ ορισμένοι υπάλληλοι των ευρωπαϊκών τραπεζών μπορεί να αισθάνονται απογοητευμένοι από τις χαμηλές αμοιβές και τα ανύπαρκτα επιδόματα, άλλοι μπορεί να αισθάνονται άνετα με μια σταθερή ροή εισοδήματος – που είναι συγκριτικά υψηλότερη από ό, τι πληρώνουν αρκετοί άλλοι τομείς.
“Οι τράπεζες λειτουργούν με αυτό τον τρόπο πληρωμών εδώ και χρόνια, οπότε μην νομίζετε πως επηρεάζεται το ηθικό τους με οποιονδήποτε τρόπο δήλωσε ο ο Joseph Leung, ιδρυτής και διαχειριστής της εταιρείας προσλήψεων Aubreck Leung, στο CNBC. “Λόγω του ανώτατου ορίου επιδομάτων, οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν δει την σταθερή αποζημίωσή τους να αυξάνεται – είτε είναι σε υψηλότερο βασικό μισθό είτε σε επιδόματα … Έτσι, με έναν στρεβλωμένο τρόπο κάποιοι παίρνουν στην πραγματικότητα περισσότερα μετρητά από ό, τι πριν”
