Στο μικροσκόπιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων θα βρεθούν από τις αρχές του 2019 λογιστές, μεσίτες ακινήτων, ελεγκτές και έμποροι, στο πλαίσιο των ελέγχων που προγραμματίζει η Αρχή το επόμενο έτος για την αντιμετώπιση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες με βάση το νέο θεσμικό πλαίσιο.
Μάλιστα, η ΑΑΔΕ έχει καταρτίσει ήδη μια σχετική λίστα με τις συνηθέστερες πρακτικές που χρησιμοποιούνται για το ξέπλυμα χρήματος αλλά και τα μέτρα που θα πρέπει να λαμβάνονται πριν από κάθε συναλλαγή, και το αμέσως επόμενο διάστημα θα ξεκινήσει η διαδικασία ενημέρωσης όλων των εμπλεκόμενων φορέων.
Μια εικόνα σχετικά με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τον νέο νόμο περί ξεπλύματος μαύρου χρήματος έδωσε εχθές ο επικεφαλής της Αρχής, Γιώργος Πιτσιλής, σε ευρεία σύσκεψη που είχε με εκπροσώπους των φορέων προκειμένου να τους ενημερώσει σχετικά.
Στην ενημέρωση μετείχαν το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος (Ο.Ε.Ε.), ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (Σ.Ε.Β.), η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος (Κ.Ε.Ε.Ε.), η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδος (Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε.), η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (Ε.Σ.Ε.Ε.), ο Σύνδεσμος Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων και Δικύκλων (Σ.Ε.Α.Α.), ο Σύνδεσμος Εμπόρων Εισαγωγέων Αυτοκινήτων Ελλάδος (Σ.Ε.Ε.Α.Ε.), η Ομοσπονδία Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Ελλάδος (Ο.Μ.Α.Σ.Ε.), η Πανελλήνια Ομοσπονδία Βιοτεχνών Αργυροχρυσοχόων, Κοσμηματοπωλών, Ωρολογοπωλών (Π.Ο.Β.Α.Κ.Ω.) και το Σωματείο Αρχαιοπωλών και Εμπόρων Έργων Τέχνης της Ελλάδος
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της ΑΑΔΕ, όλοι οι φορείς θα πρέπει να τηρούν τα μέτρα πρόληψης, να αποστέλλουν τις αναφορές στις Αρχές, να φυλάσσουν αρχεία και στοιχεία και να τηρούν τις προβλεπόμενες διαδικασίες, καθώς σε διαφορετική περίπτωση θα βρεθούν αντιμέτωποι με τσουχτερά πρόστιμα, που φτάνουν έως το 1 εκατ. ευρώ, ή ακόμα και με ποινή φυλάκισης.
Παράλληλα, ο Γ. Πιτσιλής κάλεσε όλους τους φορείς που εποπτεύονται από την ΑΑΔΕ να αποστείλουν μέχρι τις 15 Νοεμβρίου στην Αρχή τις παρατηρήσεις και απορίες τους σχετικά με όλες τις αποφάσεις και τις εγκυκλίους που έχουν δοθεί για το νέο νόμο, ενώ ζήτησε από τους φορείς να ενημερώσουν τα μέλη τους στην Περιφέρεια σχετικά με τις νέες υποχρεώσεις που προβλέπει ο νόμος. Τέλος, ζήτησε από κάθε φορέα να υποδείξει έναν εκπρόσωπό του με τον οποίο θα βρίσκονται σε διαρκή επικοινωνία οι υπηρεσίες της ΑΑΔΕ.
Σύμφωνα με την παρουσίαση που έγινε από τον Γ. Πιτσιλή προς τους εκπροσώπους των φορέων, τα μέτρα που θα πρέπει να λαμβάνονται πριν από κάθε συναλλαγή είναι τα ακόλουθα:
α) Εξακρίβωση της ταυτότητας του πελάτη.
β) Εξακρίβωση της ταυτότητας του πραγματικού δικαιούχου.
γ) Αξιολόγηση και ανάλογα με την περίπτωση τη συλλογή πληροφοριών για το αντικείμενο και τον σκοπό της επιχειρηματικής σχέσης.
δ) Άσκηση συνεχούς εποπτείας όσον αφορά την επιχειρηματική σχέση, με ενδελεχή εξέταση των συναλλαγών που πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια αυτής.
ε) Τήρηση ενημερωμένων εγγράφων, δεδομένων ή πληροφοριών.
στ) Άρνηση σύναψης της συναλλαγής σε περίπτωση αδυναμίας συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις δέουσας επιμέλειας ως προς τον πελάτη
Παράλληλα, η ΑΑΔΕ ενημέρωσε τους εκπροσώπους των φορέων για τις πρακτικές που κρίνονται ύποπτες για ξέπλυμα χρήματος, όπως:
– Απροθυμία πελάτη να προσκομίσει κατά τη σύναψη της συναλλαγής τα προβλεπόμενα έγγραφα επαλήθευσης της ταυτότητάς του.
– Εκπρόσωπος νομικού προσώπου που επιχειρεί να πραγματοποιήσει συναλλαγή για λογαριασμό του νομικού προσώπου, αρνείται να δώσει τα προβλεπόμενα έγγραφα πιστοποίησης και επαλήθευσης της ταυτότητας του νομικού προσώπου.
– Επιμονή του πελάτη για διενέργεια και πληρωμή σε μετρητά, συναλλαγών μεγάλης αξίας.
– Χρησιμοποιείται προσωπικός λογαριασμός του ιδιοκτήτη ή του υπαλλήλου εταιρείας, αντί του εταιρικού λογαριασμού, για τη διενέργεια συναλλαγών της εταιρείας, με σκοπό την απόκρυψη πωλήσεων ή άλλων εταιρικών γεγονότων.
– Πραγματοποιούνται αγορές αγαθών μεγάλης αξίας, όπως σκαφών αναψυχής, πολυτελών αυτοκινήτων ή έργων τέχνης, από πρόσωπα εγκατεστημένα σε περιοχή εξωχώριων δραστηριοτήτων ή χώρα χαμηλής φορολογίας, των οποίων ο πραγματικός δικαιούχος είναι φυσικό πρόσωπο, με δηλούμενο εισόδημα που δεν δικαιολογεί τις αγορές αυτές.
– Δικηγόρος φέρεται να χρησιμοποιεί προσωπικούς του λογαριασμούς για συναλλαγές φυσικών ή νομικών προσώπων που εκπροσωπεί.
– Ασυνήθης νευρικότητα στη συμπεριφορά προσώπων κατά τη διεξαγωγή συναλλαγής.
– Επαναλαμβανόμενες όμοιες συναλλαγές για ποσά λίγο κάτω από το ελάχιστο όριο, για το οποίο απαιτείται εφαρμογή μέτρων δέουσας επιμέλειας.
– Συχνή αλλαγή διεύθυνσης του πελάτη, που δεν δικαιολογείται από την επαγγελματική του δραστηριότητα.
– Περιπτώσεις πελατών, των οποίων αλλάζει συνεχώς η εμφάνιση και η συμπεριφορά, υποδηλώνοντας αλλαγή του βιοτικού τους επιπέδου.
– Το τηλέφωνο του σπιτιού ή της επιχείρησης του πελάτη είναι απενεργοποιημένο.
– Η ύπαρξη υπόνοιας ή η διαπίστωση ίδρυσης εικονικών επιχειρήσεων από τον πελάτη.
– Αγοραπωλησία ακινήτου εμφανίζεται να έχει πραγματοποιηθεί χωρίς να έχει τηρηθεί ο απαιτούμενος από το νόμο τύπος, π.χ. με ιδιωτικό συμφωνητικό
– Από τα στοιχεία του ακινήτου που αναφέρονται στο συμβόλαιο μεταβίβασης, προκύπτει ότι το ακίνητο έχει περιέλθει στην κυριότητα του πωλητή πολύ πρόσφατα (διαδοχικές αγοραπωλησίες ακινήτων).
Σε ό,τι αφορά τις προβλεπόμενες στον νόμο κυρώσεις, όπως σημειώθηκε διακρίνονται σε ποινικές και διοικητικές. Ειδικότερα οι ποινικές κυρώσεις προβλέπουν:
– Φυλάκιση μέχρι δύο έτη, σε περιπτώσεις:
α) Παράλειψης αναφοράς ύποπτης ή ασυνήθους συναλλαγής.
β) Παρουσίασης ψευδών ή παραπλανητικών στοιχείων.
Αναφορά με τις διοικητικές κυρώσεις για τα νομικά πρόσωπα, είναι οι εξής:
1) Πρόστιμο σε βάρος του νομικού προσώπου ή της οντότητας έως 1 εκατ. ευρώ.
2) Πρόστιμο σε βάρος των μελών Δ.Σ., του Διευθύνοντος Συμβούλου, των διευθυντικών στελεχών ή άλλων υπαλλήλων του νομικού προσώπου ή της οντότητας, έως 1 εκατ. ευρώ.
3) Απομάκρυνση των ανωτέρω προσώπων από τη θέση τους.
4) Δημόσια ανακοίνωση που αναφέρει το νομικό πρόσωπο ή την οντότητα και την φύση της παράβασης.
5) Οριστική απαγόρευση άσκησης ορισμένων δραστηριοτήτων του νομικού προσώπου ή της οντότητας.
6) Οριστική ή προσωρινή ανάκληση ή αναστολή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα της άδειας λειτουργίας του νομικού προσώπου ή της οντότητας ή απαγόρευση της άσκησης της επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Αντίστοιχα, οι διοικητικές κυρώσεις για τα φυσικά πρόσωπα είναι οι ακόλουθες:
1) Πρόστιμο μέχρι 1 εκατ. ευρώ.
2) Δημόσια ανακοίνωση που αναφέρει το φυσικό πρόσωπο και την φύση της παράβασης.
3) Οριστική ή προσωρινή απαγόρευση της άσκησης της επιχειρηματικής ή επαγγελματικής τους δραστηριότητας.
Οι αποφάσεις επιβολής των κυρώσεων, δημοσιεύονται όταν γίνουν αμετάκλητες, με ανάρτησή τους για χρονικό διάστημα πέντε ετών στον επίσημο διαδικτυακό τόπο της αρμόδιας εποπτικής αρχής.
