Εδώ και χρόνια τρέχω στον Μαραθώνιο της Αθήνας, στην κλασσική διαδρομή, είμαι αργός δρομέας αλλά πρόκειται για προσωπικό στοίχημα κάθε φορά. Χαρά της συμμετοχής όμως φέτος δεν νιώθω, επειδή κάθε φορά σκέφτομαι ότι η διαδρομή θα με περάσει μέσα από τα καμένα, εκεί που μόλις λίγους μήνες πριν πέθαναν ενενήντα εννέα συνάνθρωποι μας σε φρικτές συνθήκες.
Η πρώτη ερώτηση είναι αν έπρεπε καν να γίνει ο Μαραθώνιος φέτος. Ο Μαραθώνιος είναι γιορτή, και αναρωτιέται κανείς αν η Αθήνα (δικαιούται να) γιορτάζει. Ειδικά αφού η μαραθώνια διαδρομή περνά μέσα από τα καμένα για κάμποσα χιλιόμετρα. Και, εντάξει ο Δήμος Αθηναίων, είναι μακριά. Οι Δήμοι εκεί τι θα κάνουν φέτος; Θα βάλουν μουσικές και σημαίες, όπως τις άλλες χρονιές; Θα οργανώσουν παιδικές γιορτές; Θα βγουν οι κάτοικοι με σημαίες και λουλούδια για να επευφημήσουν τους δρομείς;
Θυμίζω ότι πριν λίγα χρόνια όταν η Νέα Υόρκη χτυπήθηκε από τυφώνα και σημειώθηκαν καταστροφές (αλλά όχι θύματα!) ο Μαραθώνιος ακυρώθηκε για λόγους “ευαισθησίας”. Τώρα που στην Αθήνα που θρηνούμε τόσους νεκρούς; Κατά τη γνώμη μου ο Μαραθώνιος της Αθήνας σωστό είναι να γίνει. Η ζωή είναι σκληρή, όμως συνεχίζεται. Η ιστορία του τόπου μας γράφτηκε, όσοι ζούμε δεν θα την ξεχάσουμε ποτέ, οι άνθρωποι όμως που χάθηκαν δεν θα γυρίσουν πίσω αν ο Μαραθώνιος δεν γίνει φέτος. Άλλο όμως αυτό, και άλλο να γιορτάζουμε σαν να μην συνέβη τίποτα. Ή να προσπαθούμε να το βαφτίσουμε κάτι άλλο. Να αντιμετωπίσουμε την ανθρώπινη τραγωδία σαν οικολογική καταστροφή. Την οποία θα επουλώσει ένα “Δάσος Δρομέων”…
Αντιγράφω από τον ιστότοπο του Μαραθωνίου: “[…] Η Ομοσπονδία σχεδίασε μία ειδική δράση, το “ΔΑΣΟΣ ΤΩΝ ΔΡΟΜΕΩΝ” (“Runners Forest”), προκειμένου να συμβάλλει στην αποκατάσταση της Μαραθώνιας διαδρομής, η οποία, από το 12ο έως το 16ο χιλιόμετρο, καταστράφηκε από τις φονικές πυρκαγιές του Ιουλίου. Με τη δράση αυτή […] ο 36ος Μαραθώνιος της Αθήνας, τιμά τη μνήμη των θυμάτων της καταστροφής και στέλνει μήνυμα αισιοδοξίας και ελπίδας”. Το πρόγραμμα παρουσιάστηκε από τον […] υπεύθυνο για το περιβαλλοντικό πρόγραμμα του ΑΜΑ […]”.
Εξίσου, ούτε κουβέντα δεν θα βρει κανείς για την τραγωδία στους χαιρετισμούς των πολιτικών (κεντρικής πολιτικής σκηνής αλλά και αυτοδιοίκησης) στις Τεχνικές Οδηγίες του Μαραθωνίου, με μόνη εξαίρεση τον Δήμαρχο Μαραθώνα. Δέντρα κάηκαν λοιπόν, όχι άνθρωποι. Δάσος χάθηκε, όχι μωρά και έφηβοι. Οικολογική ήταν η καταστροφή στο Μάτι, όχι ανθρώπινη τραγωδία. Ας την αντιμετωπίσουμε με ένα πράσινο μαντίλι στα μαλλιά για 4-5 χιλιόμετρα από τα 42. Το πρόβλημα είναι η φύτευση και η συντήρησή των δέντρων, όχι τα ανθρώπινα θύματα. Δεν πενθούμε για τόσους ανθρώπους, ανησυχούμε μόνο για τη συντήρηση των δέντρων, και αισιοδοξούμε για το μέλλον.
Για μένα, ο ΣΕΓΑΣ το βλέπει εντελώς λάθος. Η Αθήνα πενθεί. Δεν μπορεί να μην πενθεί, δεν μπορεί να μην αναγνωρίσει επισήμως ότι τόσοι άνθρωποι κάηκαν ζωντανοί πριν τρεις μήνες. Πολλοί ακόμα βασανίζονται στα νοσοκομεία. Υποθέτω, κάμποσοι θα ταλαιπωρούνται για καιρό από ψυχολογικά τραύματα. Δεν μπορώ να φανταστώ καν πως νιώθουν οι συγγενείς των θυμάτων. Δεν είναι η φύτευση και το πότισμα των δέντρων το πρόβλημα, είναι οι άνθρωποι. Αυτό το γεγονός όφειλε να αναγνωρίσει ο ΣΕΓΑΣ, ότι η Αθήνα πενθεί. Και, αντί για πράσινες κορδέλες αισιοδοξίας να μοιράσει μαύρες πένθους.
Στον, αναπόφευκτο, διάλογο περί πολιτικοποίησης ή μη του Μαραθωνίου, έχω να πω κάποια πράγματα εκ προοιμίου: Πρώτο, ότι ο ΣΕΓΑΣ πολιτικολόγησε πρώτος στον Μαραθώνιο, όταν αμέσως μετά την εκλογή της παρούσας κυβέρνησης αποφάσισε να μην καλέσει elite δρομείς “λόγω έλλειψης χρημάτων” – τα οποία προφανώς από τότε κι έπειτα κάθε χρόνο βρίσκονται… Δεύτερο, ότι η ΕΡΤ πολιτικολόγησε εξίσου στον Μαραθώνιο, όταν τότε με το “μαύρο” απολυμένοι της είχαν υψώσει μαύρες σημαίες στην Αγία Παρασκευή και μοίραζαν φυλλάδια στους δρομείς. Τρίτο και κυριότερο, ότι εγώ τουλάχιστον θεωρώ το Μαραθώνιο πολιτικά ουδέτερο – για αυτό και πήρα φυλλάδιο από τους απολυμένους της ΕΡΤ (…τόσο αργός που ήμουν πρόλαβα και διάβασα και λίγες γραμμές!), επειδή ό,τι και να πιστεύει κανείς η ανεργία είναι αντικειμενικά πολύ κακό πράγμα για οποιονδήποτε.
Ακόμα χειρότερο όμως είναι οι νεκροί.
Για αυτό φέτος θα τρέξω με μαύρα ρούχα στον Μαραθώνιο της Αθήνας. Αφού ο ΣΕΓΑΣ δεν αναγνωρίζει επίσημο πένθος για τους Έλληνες τουλάχιστον δρομείς, θα πενθήσω ιδιωτικά. Ελπίζω στην εκκίνηση να μην ακούσω τις συνηθισμένες θριαμβολογίες από Δημάρχους και Περιφερειάρχες, επειδή θα στεναχωρηθώ ακόμα περισσότερο. Όμως δεν μπορώ να κάνω κάτι για τη συμπεριφορά των άλλων, μπορώ μόνο να δείξω κάτι με τη δική μου. Μαύρα, επομένως, στον φετινό Μαραθώνιο της Αθήνας. Από πάνω τους φυσικά και θα φορέσω την πράσινη κορδέλα του ΣΕΓΑΣ, όχι μόνο επειδή η οικολογική καταστροφή είναι σημαντική αλλά κυρίως επειδή με αυτήν θα θεωρήσω ότι πενθώ και για τα ζώα που εξίσου πέθαναν στην φωτιά. Αυτό σκοπεύω να κάνω εγώ, για να “τιμήσω τη μνήμη των θυμάτων της καταστροφής”. Αισιοδοξία κι ελπίδα, αν σταθώ τυχερός, ίσως να νιώσω του χρόνου.
* ο Βαγγέλης ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ είναι δικηγόρος Αθηνών!
