Αν και ο δείκτης οικονομικού κλίματος βελτιώθηκε ελαφρώς τον Μάιο, η καταναλωτική εμπιστοσύνη επιδεινώθηκε, καθώς παραμένει η αβεβαιότητα τόσο για το μεταπρογραμματικό περιβάλλον της χώρας όσο και για τις αναπτυξιακές προοπτικές της οικονομίας, όπως προκύπτει από την έρευνα οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ για τον Μάιο.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος συνεχίζει την ήπια ανοδική τάση του και διαμορφώνεται τον Μάιο στις 104,2 μονάδες (από 103,6 τον Απρίλιο), επανερχόμενος στο επίπεδο του Φεβρουαρίου. Η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα της βελτίωσης των επιμέρους δεικτών των επιχειρηματικών προσδοκιών στις Υπηρεσίες και τις Κατασκευές, ενώ αντίθετα η καταναλωτική εμπιστοσύνη υποχωρεί.
Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, η άνοδος του δείκτη είναι συμβατή με τις τρέχουσες εξελίξεις στην οικονομία, όπου καταγράφεται συνολικά ήπια μεγέθυνση, με σχετικά ισχυρότερη δυναμική στους εξωστρεφείς κλάδους. Στην πλευρά των νοικοκυριών, η σταθεροποίηση του διαθέσιμου εισοδήματος σε χαμηλά επίπεδα και η προοπτική για πιέσεις στα επίπεδα των συντάξεων και φορολογίας είναι εύλογο πως λειτουργεί αρνητικά, παρά τη σταδιακή αποκλιμάκωση του ποσοστού ανεργίας.
Συνολικά, καθώς ολοκληρώνεται το τρέχον Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής, η οικονομία κινείται σε θετικό, αν και ήπιο ρυθμό ανάπτυξης. Πολύ σημαντικές αβεβαιότητες όμως παραμένουν τόσο για τους ακριβείς όρους εξόδου από το Πρόγραμμα όσο και για τις αναπτυξιακές προοπτικές της οικονομίας μεσοπρόθεσμα και, συνολικά, για το αν η οικονομία μπορεί να τεθεί σε πορεία σύγκλισης προς τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους. Το πλαίσιο αξιολόγησης της δημοσιονομικής και μεταρρυθμιστικής πολιτικής μετά τον Αύγουστο, η προαιρετική δυνατότητα άντλησης ρευστότητας από τους εταίρους και πιστωτές, τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του δημόσιου χρέους, είναι σημαντικά ζητήματα για τα οποία ακόμα δεν έχουν ληφθεί οι τελικές αποφάσεις.
Ενδεχόμενες σημαντικές εξελίξεις στο πεδίο της πολιτικής και των εξωτερικών σχέσεων πιθανώς θα επηρεάσουν επίσης τις οικονομικές προσδοκίες κατά τους επόμενους μήνες, αναφέρει το ΙΟΒΕ. Αναλυτικότερα:
– στη Βιομηχανία, το ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση επιδεινώνεται, ενώ το ισοζύγιο στις εκτιμήσεις για τα αποθέματα αποκλιμακώνεται, με τις προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες να παραμένουν αμετάβλητές
– στις Κατασκευές, οι προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων, αλλά και εκείνες για την απασχόληση βελτιώνονται
– στο Λιανικό Εμπόριο, οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις βελτιώνονται σημαντικά, οι θετικές προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή τους ενισχύονται, όμως ο δείκτης του ύψους των αποθεμάτων αυξάνεται, γεγονός που υποδηλώνει λιγότερες ρευστοποιήσεις
– στις Υπηρεσίες, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων και την τρέχουσα ζήτηση ενισχύονται, ενώ αντίθετα οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή της επιδεινώνονται ελαφρά
– στην Καταναλωτική Εμπιστοσύνη οι προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών, οι αντίστοιχες για την οικονομική κατάσταση της χώρας και η πρόθεση για αποταμίευση βελτιώνονται αισθητά, ενώ στις προβλέψεις για την πορεία της ανεργίας καταγράφεται οριακή βελτίωση.
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τον δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, τον Μάιο διαμορφώθηκε χαμηλότερα σε σύγκριση με τον Απρίλιο, στις -51 (από -48,8) μονάδες, αισθητά υψηλότερα πάντως έναντι του αντίστοιχου περυσινού επιπέδου (-69,7 μονάδες). Η επιδείνωση των προσδοκιών προέρχεται κυρίως από τις προβλέψεις για την κατάσταση της χώρας, καθώς στις υπόλοιπες παραμέτρους του δείκτη δε σημειώνονται ιδιαίτερες μεταβολές.
Όπως σημειώνει το ΙΟΒΕ, καθώς ολοκληρώνεται το τρέχον Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής η αβεβαιότητα για το μετά-προγραμματικό περιβάλλον και τα χαρακτηριστικά του παραμένει. Ο τρόπος και ο βαθμός αξιολόγησης της δημοσιονομικής και μεταρρυθμιστικής πολιτικής μετά τον Αύγουστο, το εάν θα υπάρχει προαιρετικά η δυνατότητα άντλησης ρευστότητας από τους εταίρους και πιστωτές, τα μακροπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του δημόσιου χρέους, είναι θέματα στα οποία ακόμα δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις.
Τις προσδοκίες για την κατάσταση εγχωρίως στον επόμενο χρόνο ίσως επιδεινώνουν και άλλες πολιτικές εξελίξεις, όπως σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, π.χ. στις σχέσεις με την Τουρκία.
Οι Έλληνες καταναλωτές, όπως σημειώνεται, παραμένουν οι πλέον απαισιόδοξοι στην ΕΕ, ενώ ακολουθούν τα νοικοκυριά από τη Βουλγαρία (-22,1 από -22,9), τη Ρουμανία (-24,3 από -23,2), την Ιταλία (-7,2 από -5,1) και την Ουγγαρία (-6,9 από -8,3). Ο μέσος δείκτης διαμορφώθηκε στις -0,1 (από -0,5) μονάδες στην ΕΕ και στις +0,2 (από +0,3) μονάδες στην Ευρωζώνη. Ανοδική τάση σημειώνεται τον Μάιο σε 12 χώρες, ενώ θετικό πρόσημο διατηρούν 17 χώρες: οι σκανδιναβικές (Δανία, Σουηδία, Φινλανδία), το Λουξεμβούργο, η Τσεχία, η Γερμανία, η Μάλτα, η Ολλανδία, η Αυστρία, η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Κύπρος, η Εσθονία, Πολωνία, η Ιρλανδία, η Σλοβενία και το Βέλγιο.
